Θωρακίζοντας τα παιδιά στη νέα χρονιά
Λοιμωξιολόγος, Αναπληρώτρια Διευθύντρια Γ' Παθολογική Κλινική
Το άνοιγμα των σχολείων και των βρεφονηπιακών σταθμών μετά τις διακοπές του καλοκαιριού σηματοδοτεί και την έναρξη της αγωνίας των γονέων σχετικά με τις λοιμώξεις. Θα αρρωσταίνει το παιδί μου συνεχώς με ιώσεις τώρα που θα έρχεται σε επαφή με τόσα παιδιά; Θα λείπει συχνά από τα μαθήματα του; Μπορεί να μεταφέρει τις λοιμώξεις στο σπίτι και να κολλήσουν τα μικρότερα αδέλφια του ή οι ηλικιωμένοι παππούδες που το φροντίζουν; Τηρούνται σωστά τα μέτρα υγιεινής στο σχολείο; Τι μπορώ να κάνω για να ενισχύσω το ανοσοποιητικό του σύστημα;
Ακολουθεί ένας σύντομος οδηγός για γονείς με πρακτικές συμβουλές και απλές οδηγίες για τη μείωση των λοιμώξεων κατά την έναρξη της σχολικής χρονιάς 2025–2026.
Τι να περιμένετε αυτή τη σεζόν (2025–2026);
Ο μεγάλος αριθμός παιδιών στις αίθουσες και στα σχολικά λεωφορεία καθώς και οι κλειστοί χώροι όσο πέφτει η θερμοκρασία, ευνοούν την ανάπτυξη παθογόνων στα οποία εκτίθενται τα παιδιά καθημερινά.
Όπως και πέρυσι έτσι και φέτος αναμένεται να κυριαρχήσουν οι ιογενείς λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος που προκαλούν βρογχίτιδες, αναπνευστική δυσχέρεια και πνευμονίες, κυρίως σε παιδιά, ηλικιωμένους και ενήλικες με υποκείμενα νοσήματα.
- Γρίπη (Influenza): ετήσια επιτήρηση — συνιστάται εμβολιασμός κάθε φθινόπωρο.
- COVID‑19: παραμένει υπό επιτήρηση — ενημερωθείτε για διαθέσιμα εμβόλια/αναμνηστικές δόσεις.
- RSV: νέες επιλογές προφύλαξης για βρέφη (Nirsevimab). Ενημερωθείτε από τον παιδίατρο σας.
Πέραν αυτών όμως, φαίνεται ότι θα μας απασχολήσουν:
- Νοροϊός/Γαστρεντερίτιδα: ταχεία μετάδοση — έμφαση σε απομόνωση και ενυδάτωση.
- Άλλοι αναπνευστικοί ιοί: HMPV (Human metapneumonovirus, HPIV (Human Parainfluenza Virus, αδενοϊός, ρινοϊοί.
- Δερματικές λοιμώξεις: βακτηριακές λοιμώξεις του δέρματος όπως το μολυσματικό κηρίο από χρυσίζοντα σταφυλόκοκκο — καλύψτε τραύματα και εφαρμόστε υγιεινή.
Και βέβαια θα μας προβληματίσει ο πυογόνος στρεπτόκοκκος με την διεισδυτική μορφή της νόσου από την οποία έχουν χάσει τη ζωή τους μικρά παιδιά τον τελευταίο χρόνο σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Πρακτικές οδηγίες για γονείς (DO / DON’T DO)
DO:
Εξασφαλίστε ότι τα εμβόλια του παιδιού είναι ενημερωμένα (γρίπη, COVID‑19, MMR, διφθερίτιδα/τέτανος/κοκκύτης, πνευμονιόκοκκος).
Διδάξτε πλύσιμο χεριών (20"), χρήση αντισηπτικού (>60% αλκοόλη) όταν χρειάζεται.
Κρατήστε το παιδί στο σπίτι αν έχει πυρετό, εμετό, διάρροιες ή λοιμώξεις που μεταδίδονται εύκολα.
Καλύπτετε και καθαρίζετε πληγές/τραύματα και κρατήστε τα καλυμμένα.
Συζητήστε με τον παιδίατρο για RSV προφύλαξη σε βρέφη υψηλού κινδύνου.
DON’T DO:
Μην δίνετε αντιβιοτικά χωρίς ιατρική ένδειξη.
Μην επιτρέπετε κοινή χρήση προσωπικών αντικειμένων (μπουκάλια, πετσέτες, καπέλα).
Πότε να απευθυνθείτε στον γιατρό;
- Πυρετός > 38°C που δεν υποχωρεί ή συνοδεύεται από δύσπνοια.
- Δυσκολία στην αναπνοή, επίμονος βήχας ή ωχρότητα.
- Εγκατάσταση/επίταση συμπτωμάτων στο βρέφος ή σε παιδί με χρόνια πάθηση.
- Σημάδια αφυδάτωσης (λιγότερο ούρηση, υπνηλία, ξηρό στόμα).
Ποια είναι τα προληπτικά μέτρα που μπορών να εφαρμόσω για να αποφεύγω τις συχνές λοιμώξεις;
- Ατομική υγιεινή με συχνό πλύσιμο των χεριών. Μάθετε στα παιδιά σας τη σπουδαιότητα του καλού πλυσίματος των χεριών. Ειδικά πριν το φαγητό και μετά την τουαλέτα.
- Αποφυγή συγχρωτισμού, εφόσον αυτό είναι εφικτό.
- Πλήρης εμβολιασμός των παιδιών, σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα. Στον εμβολιασμό, τα παθογόνα χορηγούνται σε εξασθενημένη ή νεκρή μορφή. Δεν πυροδοτούν καμία σοβαρή ασθένεια. Διεγείρουν το σώμα να σχηματίσει προστατευτικά αντισώματα.
- Διατηρείτε το σπίτι σας καθαρό χωρίς να το παρακάνετε! Είναι σημαντικό, το ανοσοποιητικό σύστημα των παιδιών να έρχεται σε επαφή με διάφορες ξένες ουσίες από το περιβάλλον τους. Μόνο έτσι «εκπαιδεύεται» και μπορεί να αναπτυχθεί.
- Συχνός καθαρισμός και όχι κλείσιμο ή απολύμανση του σχολείου.
- Όχι ανεξέλεγκτη λήψη αντιβιοτικών.
Τι μπορώ να κάνω για να ενισχύσω το ανοσοποιητικό του σύστημα;
Για να μπορέσει ο παιδικός οργανισμός να αμυνθεί απέναντι σε αυτές τις λοιμώξεις χρειάζεται ένα ισχυρό ανοσοποιητικό σύστημα το οποίο δημιουργείται με την πάροδο του χρόνου. Αυτό σημαίνει ότι όσο μικρότερο είναι ένα παιδί, τόσο πιο συχνές είναι οι λοιμώξεις που θα κολλήσει κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς.
- Η υγιεινή διατροφή είναι η βάση για ένα υγιές ανοσοποιητικό σύστημα.
- Πολύ σημαντική επίσης είναι η επαρκής ενυδάτωση των παιδιών. Σε μη επαρκή πρόσληψη υγρών, οι βλεννογόνοι του στόματος και της στεγνώνουν και δεν μπορούν να εκπληρώσουν τη σημαντική αμυντική τους λειτουργία.
- Η τακτική άσκηση σε εξωτερικούς χώρους και ο καθημερινός αερισμός των εσωτερικών χώρων ακόμη κι όταν <<κάνει κρύο>> είναι εξίσου σημαντικές παράμετροι για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος.